جعبه‌دنده یکی از پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین قطعات خودرو است که وظیفه انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها را بر عهده دارد. این قطعه مهم که به آن گیربکس نیز گفته می‌شود، با تغییر نسبت گشتاور و سرعت، امکان رانندگی در شرایط مختلف را فراهم می‌کند.
عملکرد اصلی جعبه‌دنده تبدیل دور بالای موتور به سرعت مناسب برای چرخش چرخ‌هاست. موتور خودرو معمولاً در دورهای بالا بهترین کارایی را دارد، اما این دور بالا برای حرکت مستقیم چرخ‌ها مناسب نیست. جعبه‌دنده با استفاده از چرخ‌دنده‌های مختلف، این دور بالا را به نسبت‌های متفاوتی تبدیل می‌کند تا خودرو بتواند در سرعت‌های مختلف حرکت کند.
برای آشنایی بیشتر با گیربکس و اجزای دیگر خودرو، با مقاله‌های امداتکار همراه شوید.
انواع گیربکس
امروزه دو نوع اصلی جعبه‌دنده در خودروها استفاده می‌شود: دستی و اتوماتیک. در نوع دستی گیربکس، راننده با استفاده از پدال کلاچ و دسته دنده، تعویض دنده‌ها را انجام می‌دهد. این نوع از نظر مکانیکی ساده‌تر است و معمولاً هزینه تعمیر و نگهداری کمتری دارد. همچنین به راننده کنترل بیشتری بر روی عملکرد خودرو می‌دهد و معمولاً مصرف سوخت کمتری دارد.
جعبه‌دنده اتوماتیک که امروزه محبوبیت بیشتری پیدا کرده است، تعویض دنده‌ها را به صورت خودکار و با استفاده از سیستم‌های هیدرولیکی و الکترونیکی انجام می‌دهد. در این نوع، تورک کانورتر جایگزین کلاچ مکانیکی شده و راننده نیازی به درگیر شدن با فرآیند تعویض دنده ندارد. این سیستم راحتی بیشتری را برای راننده فراهم می‌کند، اما معمولاً پیچیده‌تر و گران‌تر است.
> مقالات چراغ‌های هشدار
